وزیر بهداشت :امشب تعرفه های درمان نهایی می شود

پاسخ معاون اول رییس جمهوری به «اعتماد»: وضعیت هزینه های درمان بسیار نامطلوب است

یک اتفاق طبیعی است که معاون اول رییس جمهوری در یک همایش بی ارتباط با سیاست حضور داشته باشد و بحث را به چالش های سیاسی و اقتصادی دولت هدایت کند. اگر البته خوشبین باشیم و مقوله سلامت در ایران را خالی از حواشی و زواید سیاسی ببینیم که با مرور وقایع هشت سال حکومت دولت احمدی نژاد چنین احتمالی دور از ذهن است. رییس دولت های نهم و دهم چنان کارنامه پرحرف و حدیثی به نام خود ثبت کرد که حتی تا سال آینده که وزیر بهداشت و سایر بدنه دولت یازدهم قول بهبود زخم های نظام سلامت را می دهند هم، نمی توان انتظار داشت که دولت جدید موفق به کشف تمام زوایای پنهان سیاست ورزی های رییس دولت های نهم و دهم در حوزه های بی ارتباط با سلامت شده باشند. اظهارات روز گذشته اسحاق جهانگیری در همایش بزرگ سلامت به میزبانی وزارت بهداشت و درباره وضعیت هزینه های درمانی مردم نشان می داد که ارقامی که ظرف ماه های گذشته درباره هزینه های کمرشکن درمان در سطح جامعه بین اعضای هیات دولت دهان به دهان شده و از قالب شایعه به سطح واقعیت رسیده، از آن مقولاتی بود که معاون اول رییس جمهوری باید به نیابت از سوی رییس دولت یازدهم و در آستانه نخستین سالگرد حضور دولت تدبیر و امید، ضمانت اجرایی برای تغییر آن می داد که گفت: «بعضی از افراد در طبقه متوسط و پایین اقتصادی، اگر عضوی از خانواده شان بیمار شده، به جراحی و درمان نیاز داشته باشد به زیر طبقه متوسط و حتی به گونه یی غیر قابل باور به زیر خط فقر می رسد. این وضعیت مطلوب هیچ کس نیست و با هیچ استانداردی مورد قبول نیست. به همین دلیل رییس جمهور هم البته با تاکیدات مکرر وزیر بهداشت موضوع سلامت را محور اصلی کار دولت قرار داد و یکی از اولویت های اصلی دولت، کاهش هزینه های درمان از جیب مردم در نظر گرفته شد. البته این وعده در حالی داده شد که این دولت در شرایط اقتصادی دشواری کار خود را آغاز کرد. دولت با تورم 40 درصدی و رکود اقتصادی منفی 8/5 درصدی کار خود را آغاز کرد که این میزان تورم و همزمانی آن با رکود منفی اقتصادی در 50 سال اخیر بی سابقه بود. در عین حال برخی برنامه های اساسی مانند اجرای هدفمندی یارانه ها هم با مشکلات زیادی روبه رو شده بود. چرا که با آغاز طرح هدفمندی یارانه ها سایر اهداف فراموش شد و هدف اصلی، توزیع یارانه ها بود که نتیجه، به کسری سالانه 12 هزار میلیارد تومان رسید در حالی که باید سالانه 42 هزار میلیارد تومان یارانه توزیع می شد. در حالی که 30 هزار میلیارد تومان این رقم، از درآمدها کسب می شد اما برای جبران کسری باید از اعتبارات وزارت آموزش و پرورش، بهداشت، دانشگاه ها و طرح های عمرانی کم می کردیم تا توزیع یارانه ها سروقت باشد.» جهانگیری با اشاره به اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها و وعده به کاهش و کمرنگ شدن مشکلات پیشین در فاز دوم افزود: «در اجرای فاز دوم بخشی از کسری ها جبران خواهد شد و منابع حاصله به سلامت و امنیت غذایی تخصیص داده می شود زیرا با گزارش هایی که وزیر بهداشت در جلسات هیات دولت ارائه داده متوجه شدیم که گروهی از مردم از حداقل های غذایی هم محروم هستند که قرار است امنیت غذایی این گروه، تامین و اصلاح شود. اگر منابعی باقی ماند هم در تولید و اشتغال صرف خواهیم کرد.»وزیر بهداشت و معاون اول رییس جمهوری می گویند که علاوه بر بودجه مصوب وزارت بهداشت برای سال 93، 10 هزار میلیارد تومان هم در اختیار این وزارتخانه قرار می گیرد که البته به گفته سید حسن قاضی زاده هاشمی، بیش از 8 هزار میلیارد تومان از این رقم قرار است در اختیار سازمان های بیمه گر قرار بگیرد تا وعده کاهش هزینه های درمان پرداختی از جیب مردم با هزینه کرد از همین رقم محقق شود. جهانگیری در توضیح اعتبارات مازاد تخصیص یافته به وزارت بهداشت، اشاره کرد که «دولت سال گذشته مجبور بود از منابع بهداشت و آموزش و پرورش برای جبران کمبود یارانه نقدی هزینه کند اما در اواخر اسفندماه 1392، دو هزار و 800 میلیارد تومان به وزارت بهداشت اختصاص داد: 4 هزار و 800 میلیارد تومان نیز درآمد حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها پیش بینی شده که به وزارت بهداشت پرداخت می شود. همچنین 3 هزار میلیارد تومان هم از سایر منابع در اختیار وزارت بهداشت قرار می گیرد و در مجموع ؟هزار میلیارد تومان به اعتبارات وزارت بهداشت اضافه می شود که البته این ارقام برای اصلاح نظام سلامت هنوز ناکافی است.» با این حال وی معتقد است که تخصیص این میزان اعتبار آن هم در حالی که دولت با کمبودهای درآمدی بی شمار دست و پنجه نرم می کند می تواند منجر به جلب اعتماد مردم نسبت به پایبندی دولت به وعده های داده شده شود: «دولت در شرایط بسیار سخت اقتصادی، منابع قابل توجهی برای اصلاح وضع درمان اختصاص داده است. باید از اعتماد دولت استفاده کرد.
    دولت انتظار کارایی مطلوب از این منابع دارد تا به این ترتیب مردم در پایان سال 93 با مراجعه به بیمارستان ها تفاوت را نسبت به گذشته احساس کنند. اگر اعتماد مردم در این بخش جلب شود، آن زمان خواهند گفت که این دولت به حرف هایی که می زند عمل می کند و به این ترتیب می توانیم برای مشکلات بزرگ تر از مردم کمک بگیریم. دولت به حمایت و پشتیبانی مردم امیدوار است. دولت به حل مشکلات اقتصادی و همچنین حل مسائل با دنیا مصمم است. مصمم هستیم گره های زده شده به زندگی مردم را باز کنیم.»اینجا بود که معاون اول رییس جمهوری مسیر سخنان خود را به گردونه سیاست هدایت کرد وقتی گفت: «از همه صاحبنظران می خواهیم سیاست های دولت را نقد کنند اما نقد با تخریب تفاوت دارد. اگر برنامه های سیاسی ما اشتباه است بگویید چگونه حرکت کنیم و اگر صحبت از منافع ملی شد دیگر مصلحتی وجود ندارد که به آن ورود کنیم چرا که مصلحت کشور بر مصلحت اعضا و جناح های سیاسی می چربد. در زمان ثبت نام برای هدفمندی یارانه ها هم بسیاری از افراد صاحب نفوذ به دولت فشار آوردند که عده یی را از دریافت یارانه حذف کنند اما زمانی که دولت دید این اقدام با تندی همراه خواهد بود انصراف را برعهده خود مردم گذاشت تا هر کسی که احساس می کند این پول در زندگی اش اثری ندارد اقدام به انصراف کند. اما بعضی از معترضان این فضا را مخدوش کرده و اعلام می کنند که جشنی در فلان کاخ برگزار شد و دولت بریز و بپاش کرده است و با انگیزه هایی، این مطالب غیرمستقیم به مردم داده می شد که انصراف ندهند یا اس ام اس هایی می دادند که مانع انصراف آنها شوند با این وجود 2 میلیون و 400 هزار نفر تاکنون از یارانه ها انصراف داده اند و هنوز هم روند انصراف ادامه دارد.»او همچنین با نیم نگاهی بر عملکرد مدیران دولت های نهم و دهم و با ترفندی که می تواند خاص سیاستمداران باشد در زمانی که مایل به اعلام آشکار انتقادات خود نیستند، به چگونگی عملکرد وزیر بهداشت پرداخت و گفت: «یکی از کارهای خوب وزیر بهداشت آن بود که موضوع سلامت را برای عموم مسوولان کشور به عنوان موضوع اصلی مطرح کرد. به همین دلیل بود که شخص رییس جمهوری هم به این تاکید رسید که هزینه های درمان باید کاهش یابد. در واقع کاهش هزینه های درمانی از جیب مردم یکی از اولویت های اصلی دولت تدبیر و امید است. طبیعتا نحوه تامین مالی این سیاست باید جزو کارهایی باشد که دولت به آن می پردازد.»
    
    وزیر بهداشت: در بسیاری حوزه ها صاحب اختیار نیستیم
    وزیر بهداشت می گوید که 50 درصد روستاهای کشور پزشک ندارند و قرار است این کمبود پزشک تا پایان سال جاری تامین شود. سید حسن قاضی زاده هاشمی می گوید که حتی در شهرها با کمبود پزشک مواجهیم و همچنین شب ها در بیمارستان ها و بخش های اورژانس دچار کمبود پزشک و متخصص هستیم. با این حال او هم یکی دیگر از مردان خوشبین دولت یازدهم است و این خوشبینی هم بی علت نیست که قرار است امروز ساعت 11 الی 12 و 30 دقیقه ظهر، رییس جمهوری شورایی را افتتاح کند که سه سال قبل و در بی حوصلگی تمام هیات دولت وقت برگزار شد. شورای عالی سلامت که امروز به ریاست حسن روحانی و پس از سه سال وقفه برگزار می شود تا تکلیف بسیاری از برنامه و وعده ها و تعهدات مالی و نظارتی و اجرایی را روشن کند که یکی از مهم ترین آنها، اخذ الزام دولت به تامین منابع اعتباری برای برنامه های پیش روی نظام سلامت است. هاشمی هم روز گذشته در همایش سلامت با اشاره یی به مفاد نخستین جلسه شورای عالی سلامت در دولت یازدهم خاطرنشان کرد: «ما در حوزه بهداشت و درمان عقب ماندگی داشته و به منابع مالی نیاز داریم البته باید بیمه نیز کارآمد شود. منابع مالی که وزارت بهداشت گرفته یا قرار است بگیرد، باید وارد حوزه بیمه شود. هزینه دولت در بهداشت و درمان کم نیست. بخش زیادی از اعتبارات کشور صرف بهداشت و درمان می شود اما یکپارچه نیست. بخشی از آن دست دستگاه های مختلف است که برای خود بیمه تکمیلی درست کرده اند و بخش دیگر آن در اختیار بیمه های پایه یی است که با هم همکاری موثر ندارند. متاسفانه بیمه ها در اختیار وزارت بهداشت نیست حتی بیمه های تکمیلی در اختیار وزارت رفاه هم نیست و بیش از هشت هزار میلیارد تومان از 10 هزار میلیارد تومان اعتبار مصوب دولت و مجلس برای وزارت بهداشت در اختیار بیمه ها قرار می گیرد البته ما هم علاقه مند نیستیم که این پول در اختیار وزارت بهداشت قرار داده شود و به مسوولیت آن نیز علاقه یی نداریم چون کار ما سیاستگذاری و ارائه خدمات مفید به مردم است.» وزیر بهداشت همچنین در حضور علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در عین حال نظام بیمه یی کشور را این گونه توصیف کرد: «بسیار ناکارآمد، متعدد، متناقض و غیرمسوول.»و البته طبیعی بود که ربیعی به عنوان کارفرمای بیمه های سلامت برای مجموعه تحت پوشش خود تبلیغ کند که گفت: «همینک خدمات ارائه شده از بیمه ها خدمات قابل قبولی است و بیمه ها توانسته اند داروهای گرانقیمت را تحت پوشش قرار دهند. در گام اول هم، خدمات پیشگیری را تحت پوشش بیمه ها برده ایم و سعی خواهیم کرد با تعامل و همکاری سطح خدمات را گسترش دهیم البته افزایش اعتبارات سازمان بیمه سلامت در دولت یازدهم هم نشان از توجه دولت به حوزه سلامت دارد ضمن اینکه ما در این دولت ضمن تسویه بدهی های سازمان های بیمه گر با مراکز طرف قرارداد، توانسته ایم ارزش دفترچه ها را در مراکز دولتی و خصوصی بالاببریم و این روند ادامه خواهد یافت.»
    
    

    گفت و گوی «اعتماد» با وزیر بهداشت
     تا امروز چند قول داده شد که البته برخی از آنها مانند کاهش قیمت دارو هم محقق شد. اما یکی از قول ها هم تصویب نهایی تعرفه ها پیش از پایان سال بود تا روندی برخلاف دولت های گذشته طی شود. علت تاخیر ایجاد شده در تصویب و اعلام تعرفه های درمان چیست؟
    تعرفه های درمان که امشب نهایی می شود. اما این تاخیر هم دو دلیل دارد: اول آنکه مایل نبودم پیش از اعلام نرخ حامل های انرژی درباره تعرفه ها صحبتی شود وگرنه پیش از تعطیلات نوروز، شورای عالی بیمه به قول خود عمل کرد و درباره تعرفه ها تصمیم خود را گرفت. اما دلیل دوم هم ناظر بر فعالیت بخش خصوصی بود که ما در وزارت بهداشت اصرار داشتیم اگر قرار است در این دولت همراهی از سوی بخش خصوصی صورت بگیرد باید ببینیم که به خصوص، در بخش نظارت چه کمکی به ما خواهند کرد. ما و شخص من نهایت تلاش را برای همکاری با بخش خصوصی درمان داشتیم و بعد از 8 سال، همه فرصت ها مجددا برای همکاری بخش خصوصی و وزارت بهداشت ایجاد شد. اما به هر حال ممکن نبود که دولت خواسته های بخش خصوصی را بپذیرد اما در این بازار آشفته سلامت آنها فقط نظاره گر باشند و انتظار داشته باشند که تمام بار هزینه یی و مسوولیت ها بر دوش دولت بیفتد. بنابراین، یک دلیل تاخیر در نهایی شدن تعرفه ها متوجه آماده شدن پیوست نظارتی و ارائه آن با محوریت سازمان نظام پزشکی بود که به محض ارائه این پیوست، در شورای عالی بیمه هم رای آورد. البته امیدواریم بعد از اعلام تعرفه ها، ضمانت اجرایی هم برای این اعداد وجود داشته و بخش خصوصی هم به این اعداد پایبند باشد.
    
    

گفت و گوی «اعتماد» با معاون اول رییس جمهوری
     گفتید که تاکیدات مکرر وزیر بهداشت منجر به ترغیب رییس جمهوری برای ارتقای اولویت موضوع سلامت شده است. آیا باید این طور استنباط کرد که مشکلات امروز نظام سلامت مربوط به این است که وزرای قبلی بهداشت تا این حد برای حل مشکلات نظام سلامت تلاش نمی کردند؟
    من که نمی توانم وزرای قبلی که در جمع ما هم حضور ندارند را نقد کنم. اما در حال حاضر، وضعیت درمان کشور و به خصوص در بخش هزینه های درمان، مناسب نیست و دولت تصمیم گرفته که این مشکل را حل کند.
     
     
منبع : اعتماد، ش2946 تاریخ 7/2/93، نویسنده: بنفشه سام گیس